Çin’den İran nükleer sorununda diplomatik çabaları artırma çağrısı

Çin’in Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Daimi Temsilcisi Li Song, İran nükleer sorununun çözümü için diplomatik çabaları artırma çağrısında bulundu.

Li, dün Avusturya'nın başkenti Viyana'da devam eden ve İran ile UAEA arasında nükleer denetim iş birliğinin yeniden başlatılması konusunun ele alındığı UAEA Yönetim Kurulu Toplantısı'nda bir konuşma yaptı.

Çinli temsilci, haziran ayında ABD ve İsrail'in İran'ın UAEA denetimindeki nükleer tesislerine yönelik askeri saldırılarının İran nükleer sorunundaki diplomatik süreci ciddi şekilde baltaladığı gibi İran ile UAEA arasındaki iş birliğini de sekteye uğrattığını vurguladı.

Mevcut karmaşık durum karşısında hegemonya ve zorbalık girişimlerine kesinlikle karşı çıktıklarını belirten Li, çatışmaların tırmanmasını önlemek ve diyalog ile iş birliğini teşvik etmek amacıyla, arabuluculuk rolünü kararlılıkla sürdürerek, yapıcı diplomatik çabalarda aktif rol oynamaya devam edeceklerinin altını çizdi.

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2231 sayılı kararı doğrultusunda Fransa, İngiltere ve Almanya'nın "snapback mekanizmasını" devreye sokmasına karşı çıktıklarını dile getiren Li, bu hamlenin güvenin yeniden tesisine ve müzakerelerin yeniden başlamasına yardımcı olmayacağını, aksine felaket niteliğindeki sonuçlara yol açarak diplomatik çabaları boşa çıkarabileceğini kaydetti.

Çinli temsilci, İran nükleer sorununun ancak Tahran'ın nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullanma hakkına tam saygı gösterilmesi, İran'ın nükleer programının barışçıl niteliğinin garanti altına alınması ve UAEA çerçevesinde sıkı uluslararası denetimlerin sağlanması ön koşullarıyla çözülebileceğine dikkat çekti. 

ABD ve İsrail'e güç kullanımından kaçınma ve üç Avrupa ülkesine de snapback mekanizmasını teşvik etmeyi durdurma çağrısında bulunan Li, İran nükleer sorununda siyasi ve diplomatik sürecin yeniden "doğru raya oturtulmasını" teşvik etmek ve uluslararası nükleer silahların yayılmasını önleme mekanizmasını kararlılıkla korumak için, taraflarla çaba sarf etmeye devam edeceklerini vurguladı.

UAEA Genel Direktörü Rafael Mariano Grossi dünkü toplantıda, 9 Eylül'de Mısır’ın başkenti Kahire'de İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ile nükleer denetimlerin yeniden başlatılmasına yönelik belirli yöntemler üzerinde anlaştıklarını duyurdu.