Ekonomik krizle ve savaşlarla zor durumda kalan turizm sektörü esnafı, şimdi de 7464 sayılı kanunla apart ve villaların kapatılmasıyla daha da zor durumda kaldı.
Fethiye, Kaş, Alanya, Bodrum ve Marmaris gibi Türkiye'nin gözde turizm bölgelerinde esnaf bu sezon büyük bir hayal kırıklığı yaşıyor. Ekonomik krizde sezona umut bağlayan işletmeciler, hem artan maliyetler hem de uygulanan turizm politikaları nedeniyle zor günler geçiriyor. Özellikle sahil şeridindeki esnaf, bu sezonun önceki yıllara kıyasla çok daha durgun geçtiğini vurguluyor. Turist sayısında ciddi bir düşüş olmasa da, gelenlerin harcama alışkanlıkları değişmiş durumda. Otellerde kalan turistler, neredeyse tüm ihtiyaçlarını tesis içinde karşıladığı için çarşı esnafı bu durumdan olumsuz etkileniyor.
Bu konuda açıklama yapan "Turizm Konutu İşletmecileri Derneği" yetkilileri, sorunun alternatif konaklama turizmi şeklinde hizmet veren villa ve apartlara, 7464 sayılı kanun ile getirilen kısıtlamalardan kaynaklandığını belirtti. Dernek yetkilileri, “Halkımız lüks villa ve apart gibi turizm konutlarında, kişi başı cüzi ve pansiyon maliyetleriyle tatillerini yapmaktaydı. Ancak Turizm Bakanlığı tarafından çıkarılan ve 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren 7464 sayılı kanun neticesinde, bu villa ve apartların büyük çoğunluğunun kapatılması, turizm bölgelerinde bu krizi doğurdu. Sınırlı sayıdaki daimi izin belgeli konutların da artan fiyatlarıyla karşı karşıya kalan halkın ucuza tatil yapma imkânı elinden alındı. Sadece konaklama şeklinde faaliyet gösteren bu sektörden faydalanan ve geçimini sağlayan marketçi, restorancı, cafeci, araç kiralamacı, transferci, havuz ve temizlik işçileri gibi 40’a yakın sektör de bu durumdan olumsuz etkilendi. Ancak hâlâ bir çözüm yolu bulunmadı.” şeklinde açıklama yaptı. Otel Müşterisi Esnafa Uğramıyor
Birçok esnaf, otel konseptlerinin “tam pansiyon” ya da “her şey dahil” yapıda olması nedeniyle turistlerin dışarı çıkma ihtiyacı duymadığını, bu durumun da çarşıdaki işletmelere uğramadan tatilin tamamlandığı bir yapıyı doğurduğunu ifade ediyor. Buna karşın geçmiş yıllarda apartlarda ve kiralık villalarda konaklayan turistler hem çevre marketlerden alışveriş yapıyor, hem restoranları tercih ediyor, hem de şehir merkezlerinde ki dükkanlarda zaman geçiriyordu. Bugün bu turist profilinin azalmasıyla birlikte bölge ekonomisinin can damarlarından biri olan ve yılın sadece 90 günü çalışabilen turizm esnafı adeta kan kaybediyor. Turistik bölgelerde esnafın ortak şikâyeti, turistlerin artık sokakta görünmemesi. Market, hediyelik eşya dükkânı, restoran, bar ve transfer firmaları; tüm sektör kademelerinde ciddi bir gelir düşüşü yaşanıyor. Bölgedeki yerel yöneticilerin ve turizm derneklerinin de bu konuda sıkça açıklama yaptığı ve merkezi idareden destek talep ettiği biliniyor.
"Yunan Adaları'na Gidiyorlar, Biz Burada Boş Bekliyoruz"
Kaş’ta küçük bir restoran işleten Murtaza YILMAZ, “Eskiden 15 Mayıs’tan Ekim ayına kadar öğle yemeğinden geceye kadar boş masamız olmazdı. Şimdi hafta içi neredeyse siftah yapmadan kapatıyoruz. Gelen müşteri ya otelde kalıyor ve dışarı çıkmıyor ya da bütçesini Yunan adalarında harcıyor. Yerli turist zaten yok denecek kadar az.” diyerek sezonun ne kadar kötü geçtiğini özetliyor.
Fethiye’de Araç kiralama ve transfer işi yapan Ahmet ÖZTÜRK de. “Geçtiğimiz yılın bu zamanında tüm araçlarımız dolu olur, hatta takviye bile arardık. Ancak bu yıl araçlar boş, havalimanı transfer telefonlarımız suskun. İç turizm yurt dışına kaydı, döviz kurunun düşük kalması ile Avrupa bile bizden daha ucuz fırsatlar sunabiliyor, ancak burada krizle beraber vergi yükü de üzerimize biniyor. 20 yıldır bu sektördeyim, bu kadar sessiz ve durgun bir yaz görmedim.” diyerek sektörün durumunu belirtiyor..
Turizm Konutu Sahipleri ve Esnaf Fethiye’de Tekrar Toplanıyor
Yaz sezonunun ortasına gelinmesine rağmen turizm sektöründeki durgunluk sürerken, Turizm Konutu İşletmecileri Derneği öncülüğünde sektör temsilcileri yeniden harekete geçiyor. Dernek yetkilileri, 7464 sayılı kanunla birlikte yürürlükten kaldırılan geçici izinlerin, bu sezon da uzatılması gerektiğini vurgulayarak, özellikle imar sorunları çözülene kadar bu geçici sürecin devam etmesini talep ediyor.
Alternatif konaklama sektörünün ayakta kalabilmesi için kamuoyuna çağrıda bulunan Dernek yetkilileri, şu açıklamayı yaptı: “Turizm bölgelerinde binlerce ailenin ekmek kapısı olan villa ve apart işletmeciliği, bu yıl neredeyse durma noktasına gelmiştir. Bu sadece işletmeciyi değil, esnafı, tedarikçiyi, temizlik personelini, şoförü, pazarcıyı yani onlarca sektörü doğrudan etkilemektedir. Bu yüzden tüm turizm esnafımızı, sektör temsilcilerimizi ve duyarlı vatandaşlarımızı 22 Haziran 2025 Pazar günü saat 15:00–17:00 arasında Fethiye Beşkaza Meydanı’nda gerçekleştireceğimiz basın açıklamasına bekliyoruz. Sesimizi birlikte duyurmalı, bu yanlışlığa birlikte dur demeliyiz.”
Villa-apart işletmecileri ve bölge turizm esnafının katılımıyla yapılacak olan bu toplantıda, hem sektörün sürdürülebilirliği hem de toplumun uygun maliyetli tatil hakkı için kamuoyuna güçlü bir mesaj verilmesi hedefleniyor.